تاثير نماز بر وسواس فكري

شیطان به وسیله وسواس نمی تواند به ضرر بنده خدا کاری کند، مگر آن که بنده از یاد خدا اعراض کرده باشد. (۱)
” وسواس (Obsession)” از قدیمی ترین اختلالات شناخته شده روانی است که بین مردم از شیوع نسبتا بالایی برخوردار است (۲).

 وسواس را امروزه در دو عنوان کلی :

   “وسواس فکری” (ترس از وقوع اتفاقات وحشتناک مثل آتش وزی و مرگ و …)

      “وسواس عملی”(مانند شست و شوی دست، استحمام، و.…) طبقه بندی می کنند. (۳)

موضوع سخن امروز ما “وسواس فکری” است که می تواند مشکلات متعدد و مسایل آزاردهنده بسیاری را برای شخص مبتلا و اطرافیانش به همراه داشته باشد. در این حالت شخص مبتلا ممکن است تصاویری ذهنی به شکل صحنه های وحشتناک و ناراحت کننده بسیاری داشته باشد .این وسوسه فکری از موضوعات بسیار کلی مانند سؤال ذهنی درباره اینکه: چه کسی خدا را آفریده؟ هدف از زندگی چیست؟ و … گرفته تا افکار گناه آلوده جنسی و ترس های مرضی و .. متفاوت است و تقریبا همه این افکار بیمار را در وضعیت وحشتناکی قرار می دهند.

در منابع اسلامی از وسواس به عنوان “وسوسه ای از سوی شیطان” اشاره می شود؛ به عنوان مثال در کتاب اصول کافی (باب عقل و جهل) آمده است: “در نزد امام صادق (ع) شخصی را به عقل و درایت نام بردند و گفتند او وسواس دارد، حضرت فرمود: چگونه عاقل است که شیطان را اطاعت می کند؟”

در منابع علمی جدید، برای متوقف کردن افکار وسواسی ، علاوه بر درمان های دارویی از روش های خاصی استفاده می شود که مهم ترین آنها روش “توقیف فکر” نام داد و بدین ترتیب است که از بیمار خواسته می شود که به طور عمد افکار وسواسی خود را آزاد بگذارد و در این بین ناگهان درمانگر با صدای بلند و بیزار کننده، فریاد می زند: ایست!؟! به نظر می رسد این عمل جریان فکر وسواسی را متوقف می کند. (۴) 

1)      استفاده زبان و ذهن از ذکر “غیر المغضوب علیهم و لا الضالین” که جدایی راه مؤمن را از ابلیس و شیطان نشان می دهد، دست کم ده بار، طی نمازهای یومیه خوانده مي شود.

2)       فیض بردن از سوره مبارکه “ناس” بعد از حمد، بخصوص توجه آیات شریفه “من شر الوسواس الخناس، الذی یوسوس فی صدور الناس” به عنوان عواملی قدرتمند در توقف افکار وسواسی مطرح هستند.

3)      همان طور که اشاره شد ائمه معصوم (ع) که پزشکان حقیقی بشرند، برای دوری از وسواس “ذکر خدا” را پیشنهاد کرده اند و این فرمان الهی است که: (اقم الصلوه لذکری) “برای ذکر من نماز را به پا دارید"